Bida phăng là gì? Cách tính điểm trong bida carom, bida băng, bida phăng
Bida carom (hay còn gọi là bida phăng) là bộ môn đề cao kỹ thuật và chiến thuật điều bi, khác với bida lỗ vì không có lỗ trên bàn. Thay vì đưa bi vào lỗ, người chơi phải tạo điểm bằng cách cho bi cái chạm liên tiếp vào hai bi còn lại trong cùng một lượt. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cách tính điểm trong bida carom, các thể loại phổ biến (1 băng, 3 băng), cùng những lỗi làm mất điểm thường gặp.
Bida Carom Là Gì?
Trong bida carom, bàn chơi chỉ có ba bi:
- Bi cái (cue ball): bi của người chơi.
- Hai bi mục tiêu: bi đỏ và bi trắng (hoặc vàng).
Mục tiêu: Người chơi phải đánh bi cái của mình chạm cả hai bi mục tiêu trong cùng một lượt để ghi điểm.
Cách Tính Điểm Trong Bida Carom Cơ Bản
Trong bida carom, mỗi khi bi cái (cue ball) chạm liên tiếp hai bi mục tiêu (object balls) trong một cú đánh hợp lệ, người chơi sẽ ghi 1 điểm.
Người chơi tiếp tục lượt cơ cho đến khi:
- Không chạm đủ hai bi, hoặc
- Phạm lỗi (foul).
Khi đó, quyền chơi sẽ chuyển cho đối thủ.
Ván đấu kết thúc khi một người đạt đủ số điểm quy định trước — thường là 30, 40 hoặc 50 điểm tùy thể loại (libre, 1 băng, hoặc 3 băng).
Mỗi lần ghi được 1 điểm liên tiếp gọi là “chuỗi cơ” (series run).
Ví dụ: cơ thủ ghi 3 điểm liên tục → “chuỗi cơ 3”.
Cách Tính Điểm Trong Các Thể Loại Bida Carom 1 băng, 3 băng
Bida carom có nhiều biến thể, trong đó 1 băng và 3 băng là hai thể loại phổ biến nhất.
Bida Carom Tự Do (Libre Carom)
Đây là hình thức đơn giản nhất, thường dành cho người mới học.
- Chỉ cần bi cái chạm đủ 2 bi còn lại là được 1 điểm.
- Không giới hạn đường đi hay số lần chạm băng.
Ví dụ: Bi cái → chạm bi đỏ → chạm bi trắng → 1 điểm.
Bida 1 Băng
- Bi cái phải chạm ít nhất 1 băng trước khi chạm bi mục tiêu thứ hai.
- Mỗi cú đánh đạt yêu cầu được 1 điểm.
Ví dụ:
- Bi cái → chạm bi đỏ → chạm băng → chạm bi trắng → ✅ 1 điểm.
- Nếu bi cái không chạm băng → ❌ không điểm.
Bida 3 Băng
Đây là thể loại khó nhất và cũng được thi đấu chuyên nghiệp nhiều nhất.
- Bi cái phải chạm ít nhất 3 băng trước khi chạm bi mục tiêu thứ hai.
- Mỗi cú đánh hợp lệ ghi 1 điểm.
Ví dụ: Bi cái → bi đỏ → băng 1 → băng 2 → băng 3 → bi trắng → 1 điểm.
Mất điểm hoặc phạm lỗi khi chơi bida phăng:
- Bi cái không chạm đủ 2 bi.
- Bi cái không chạm đủ số băng (với thể loại 1 băng, 3 băng).
- Bi cái hoặc bi mục tiêu nhảy khỏi bàn.
- Đánh khi bi chưa dừng hẳn.
- Dùng phần cơ ngoài đầu da để đánh.
- Bi cái bị đẩy hoặc chạm hai lần (double hit).
Cách Ghi Điểm Và Xác Định Người Thắng
Mỗi cơ thủ có số lượt cơ giới hạn, thường từ 25 đến 40 lượt, hoặc đánh đến số điểm mục tiêu (30, 40, 50).
| Thể loại | Điểm kết thúc phổ biến | Hình thức thắng |
|---|---|---|
| Bida tự do | 30 – 40 điểm | Ai đạt trước thắng |
| Bida 1 băng | 30 – 40 điểm | Ai đạt trước thắng |
| Bida 3 băng | 40 – 50 điểm (chuyên nghiệp) | Ai đạt trước hoặc có chuỗi cơ cao hơn |
Trong thi đấu chuyên nghiệp, nếu hòa điểm → tính average (điểm trung bình mỗi lượt). Ai có average cao hơn sẽ thắng.
Câu Hỏi Thường Gặp
1. Bida carom là gì?
Bida carom (bida phăng) là thể loại bida không có lỗ. Người chơi phải dùng bi cái (cue ball) chạm liên tiếp hai bi mục tiêu (object balls) để ghi điểm.
2. Mỗi cú đánh trong bida carom được tính bao nhiêu điểm?
Mỗi cú đánh hợp lệ mà bi cái chạm đủ hai bi mục tiêu sẽ được tính 1 điểm. Người chơi tiếp tục đánh cho đến khi không ghi điểm hoặc phạm lỗi, sau đó lượt chuyển cho đối thủ.
3. Trong bida 1 băng và 3 băng, cách tính điểm khác nhau thế nào?
- Bida 1 băng: Bi cái phải chạm ít nhất 1 băng trước khi chạm bi thứ hai.
- Bida 3 băng: Bi cái phải chạm ít nhất 3 băng trước khi chạm bi thứ hai.
Cả hai thể loại đều tính 1 điểm cho cú đánh hợp lệ.
4. Khi nào thì bị mất điểm trong bida carom?
Người chơi không ghi điểm hoặc phạm lỗi trong các trường hợp sau:
- Bi cái không chạm đủ hai bi mục tiêu.
- Bi cái không chạm đủ số băng theo luật.
- Bi nhảy khỏi bàn hoặc chạm cơ thể người chơi.
- Đánh khi bi chưa dừng hẳn.
5. Bao nhiêu điểm thì thắng trong bida carom?
Điểm thắng thường được quy định trước khi bắt đầu trận:
- Tự do (libre): 30–40 điểm.
- 1 băng: 30–40 điểm.
- 3 băng: 40–50 điểm hoặc theo average trong thi đấu chuyên nghiệp.
Người đạt đủ điểm trước sẽ thắng.
6. Làm thế nào để tăng điểm khi chơi bida carom?
- Rèn đường đi bi (carom path) và xoáy điều bi (spin control).
- Tập trung vào điểm chạm thứ hai để xác định hướng phản xạ.
- Giảm lực, tăng độ chính xác khi đánh băng (cushion shot).
- Quan sát cơ thủ chuyên nghiệp như Dick Jaspers, Semih Sayginer để học chiến thuật điều bi.
7. Có điểm phạt trong bida carom không?
Không có “điểm trừ”, nhưng khi phạm lỗi, người chơi sẽ mất lượt và đối thủ được quyền đánh. Một số giải đấu chuyên nghiệp còn tính average thấp khi phạm lỗi liên tục.
8. Có giới hạn thời gian cho mỗi lượt đánh không?
Trong thi đấu chuyên nghiệp, mỗi lượt đánh có giới hạn 30–40 giây. Nếu hết thời gian mà chưa ra cơ, người chơi sẽ bị tính lỗi thời gian (time foul) và mất lượt.
